การบำบัดด้วยฮอร์โมนทดแทน (TRT) สำหรับผู้ชา ย
🩺 การบำบัดด้วยฮอร์โมนทดแทน (TRT) สำหรับผู้ชาย
ฮอร์โมน Testosterone เป็นฮอร์โมนสำคัญที่ร่างกายผู้ชายสร้างจากอัณฑะ มีหน้าที่ควบคุมลักษณะทางกายภาพ เช่น การสร้างกล้ามเนื้อ มวลกระดูก รวมถึงช่วยให้สมองทำงานได้ดี และสนับสนุนการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ให้สมดุล
เมื่อฮอร์โมนเพศชายลดลง อาจส่งผลไม่เพียงเรื่องสมรรถภาพทางเพศ แต่ยังกระทบต่อชีวิตประจำวัน เช่น อารมณ์แปรปรวน เหนื่อยง่าย กล้ามเนื้อลีบ หรือสมาธิลดลง
วัยทอง หรือในภาษาทางการแพทย์เรียกว่า Andropause เป็นช่วงเวลาที่ฮอร์โมนเพศชาย โดยเฉพาะฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) เริ่มลดลงตามอายุ ซึ่งมักเกิดประมาณช่วงอายุ 40 ปีขึ้นไป แต่บางคนอาจเริ่มสังเกตอาการได้ตั้งแต่ 30 ปีก็มีครับ

แล้วสัญญาณอะไรบ้างที่บอกว่าอยู่ในวัยทอง?
-
รู้สึกเหนื่อยง่ายขึ้น ไม่สดชื่นเหมือนเดิม
-
อารมณ์เปลี่ยนง่าย อาจเครียดหรือหงุดหงิดง่าย
-
ความสนใจเรื่องเพศลดลง หรืออาจมีปัญหาเรื่องสมรรถภาพทางเพศ
-
กล้ามเนื้อและความแข็งแรงลดลง
-
น้ำหนักขึ้นง่าย และมีไขมันสะสมบริเวณหน้าท้อง
-
บางคนอาจมีปัญหานอนไม่หลับหรือหลับไม่สนิท
การตรวจและประเมินก่อนให้ฮอร์โมนทดแทน
-
ประเมินอาการ
แพทย์จะถามถึงอาการที่อาจบ่งชี้ภาวะพร่องฮอร์โมน เช่น อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย สมรรถภาพทางเพศลดลง หรือกล้ามเนื้อลีบ
-
ตรวจเลือด
วัดระดับฮอร์โมน Testosterone และตรวจสุขภาพทั่วไป เช่น ความดันโลหิต, เบาหวาน, ไขมันในเลือด, ตับ ไต และ PSA สำหรับคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก
-
วางแผนการรักษา
หากตรวจพบว่าฮอร์โมนต่ำ แพทย์จะพิจารณารูปแบบการให้ฮอร์โมนทดแทน เช่น-
ยาฉีด
-
เจลทา
-
การดูแลหลังให้ฮอร์โมน
-
แพทย์จะปรับขนาดยาให้เหมาะสมตามผลตรวจเลือดซ้ำทุก 3–6 เดือนในระยะแรก
-
ตรวจสุขภาพและติดตามผลอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันผลข้างเคียง
-
ปรับพฤติกรรมร่วมด้วย เช่น ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ทานอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนเพียงพอ ลดความเครียด งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่
ข้อควรระวัง
-
ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ การใช้ฮอร์โมนทดแทนมีข้อจำกัดและความเสี่ยง แพทย์จะช่วยประเมินความพร้อมและวางแผนการรักษา
-
ข้อห้าม เช่น มีมะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งเต้านมในเพศชาย หรือภาวะหัวใจผิดปกติ

อาการบวมหรือระบมหลังฉีด
บางครั้งหลังฉีดฮอร์โมนที่กล้ามเนื้อสะโพก อาจมีอาการบวม ระบม หรือเจ็บเล็กน้อยใน 1–3 วันแรก ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติ
อาการที่พบได้ทั่วไป
-
ปวดตึง บวม หรือเจ็บเล็กน้อยบริเวณที่ฉีด
-
รู้สึกกดแล้วระบมหรือร้อนเล็กน้อย
-
กล้ามเนื้อบริเวณนั้นแข็ง ๆ คล้ายก้อน
-
เดินหรือขยับแล้วรู้สึกตึง
สาเหตุที่พบบ่อย
-
ยาฉีดเข้มข้นสูง เช่น testosterone oil base
-
เคลื่อนไหวกล้ามเนื้อมากหลังฉีด
-
ฉีดซ้ำจุดเดิมบ่อยเกินไป
การดูแลเบื้องต้น
-
ประคบอุ่นเบา ๆ หลัง 24 ชั่วโมง ช่วยให้ยาและเลือดคั่งกระจาย
-
หลีกเลี่ยงการนวดแรง ๆ
-
สลับข้างฉีดทุกครั้ง
-
ทานยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการ
-
หากบวม แดง หรือปวดมากกว่า 3 วัน ควรนัดหมายพบแพทย์เพื่อติดตามอาการ
สรุป
การบำบัดด้วย TRT สามารถช่วยปรับคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้นได้ แต่การติดตามผลและการปรับพฤติกรรมร่วมกันเป็นสิ่งสำคัญครับ หากมีข้อสงสัยหรืออาการผิดปกติ อย่าลังเลที่จะปรึกษาแพทย์โดยตรง

